De wettelijke garantie op een (tweedehands) auto, ook wel non-conformiteit genoemd, wat houdt dit precies in? Ik leg het u in dit artikel zo uitvoerig mogelijk uit.

Bij de wettelijke garantie bij aankoop van een auto draait het om het non-conformiteitsbeginsel. Dit betekent dat wanneer u een auto koopt, tweedehands of nieuw, deze moet voldoen aan het doel waarvoor hij is bestemd en dat doel is natuurlijk rijden. De verwachtingen hierover kunnen variëren. Van een auto die 25 jaar oud is, met een hoge kilometerstand en voor een kleine prijs wordt gekocht, mag u niet hetzelfde verwachten als van een auto, van slechts enkele jaren oud met een lage kilometerstand, waarvoor u enkele duizenden euro’s heeft betaald. Van een dergelijke auto mag u veel meer verwachten. Als een auto niet de eigenschappen bezit die u op grond van de koopovereenkomst mocht verwachten en/of niet de eigenschappen bezit die voor normaal gebruik nodig zijn, is er wellicht sprake van non-conformiteit. De verkoper moet de gelegenheid krijgen om uw auto kosteloos te repareren.

Gratis advies vragen

Het uitgangspunt van de wettelijke garantie op uw auto

Het uitgangspunt bij de beoordeling van een beroep op de wettelijke garantie bij de aanschaf van een (tweedehands) auto (non-conformiteit) is de in artikel 7:17 lid 1 BW neergelegde regel, dat een auto (tweedehands en nieuw) aan de overeenkomst moet beantwoorden. Op grond van artikel 7:17 lid 2 BW mag een koper van een auto verwachten dat de auto de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen. Een gebrek aan een auto levert geen non-conformiteit op, en valt dus niet onder de wettelijke garantie, als de koper op het moment van het sluiten van de koopovereenkomst hiermee bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn. Dit laatste houdt in dat op de koper een zekere onderzoeksplicht kan rusten.

Als u een (tweedehands) auto koopt, waarvan de verkoper weet dat deze door u wordt gekocht om daarmee aan het verkeer deel te nemen, moet als regel worden aangenomen dat de auto niet beantwoordt aan de overeenkomst indien als gevolg van een daaraan klevend gebrek (dat niet op eenvoudige wijze kan worden hersteld), zodanig gebruik van de auto gevaar voor de verkeersveiligheid zou opleveren (dat is beslist in de uitspraak van de Hoge Raad van 15 april 1994. Dit kan anders zijn wanneer u een auto koopt maar het risico van gebreken heeft aanvaard. De regel mag echter niet worden omgekeerd, in die zin dat andere gebreken niet onder de wettelijke garantie vallen, dus geen non-conformiteit als bedoeld in artikel 7:17 BW zouden kunnen opleveren (dat heeft de Hoge Raad bepaald in een uitspraak op 8 juli 2005.

Hoe lang duurt de wettelijke garantie op een auto

Ik hoor en lees vaak dat de wettelijke garantie op een auto, of op een andere zaak, maar een jaar is. Dat is absoluut niet juist. De omgekeerde bewijslast, waarover hieronder meer, geldt een jaar. Dit staat in artikel 18a lid 2 BW. Bij een consumentenkoop wordt vermoed dat de zaak bij aflevering niet aan de overeenkomst heeft beantwoord indien het gebrek zich binnen één jaar na aflevering openbaart. Het is dus aan de verkoper om gedurende het eerste jaar na aflevering het tegendeel te bewijzen. Na één jaar na aflevering is de wettelijke garantie op een auto niet voorbij, maar de omgekeerde bewijslast wel. Dat betekent dat u dan moet bewijzen dat het gebrek bij aflevering al aanwezig was. Voor koopovereenkomsten die zijn gesloten tot en met 26 april 2022 geldt de omgekeerde bewijslast zes maanden na aflevering. Hoe lang de wettelijke garantie op een auto wel geldt is niet in zijn algemeenheid te zeggen. Dat hangt af van veel feiten en omstandigheden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de prijs, wel of geen korting, kilometerstand, leeftijd van de auto, merk en type, de mededelingen over de auto van de verkoper, wat er in de koopovereenkomst staat, etc.

Kan de verkoper de wettelijke garantie uitsluiten of beperken

Als er sprake is van een consumentenkoop is het antwoord in beginsel nee. Een consumentenkoop betekent het volgende: de koop met betrekking tot een roerende zaak die wordt gesloten door een verkoper die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts-, of beroepsactiviteit en een koper, natuurlijk persoon, die handelt voor doeleinden buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit. De verkoper kan zich er in beginsel niet achter verschuilen dat met u geen garantie is overeengekomen of dat de garantie is beperkt. Op grond van artikel 7:6 BW kan van de bepalingen die betrekking hebben op de wettelijke garantie of non-conformiteit namelijk niet ten nadele van de consument-koper worden afgeweken. Ook kunnen de rechten en vorderingen die de wet aan de consument-koper ter zake van een tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen van de verkoper toekent niet worden beperkt of uitgesloten.

Uitsluiten of beperken garantie kan invloed hebben op onderzoeksplicht koper

Stel dat de verkoper toch in de koopovereenkomst garantie heeft uitgesloten. Heeft dit dan helemaal geen betekenis of toch misschien invloed op uw rechten? Ja, aangezien deze omstandigheden tot gevolg kunnen hebben dat de koper bij het sluiten van de koop wist of behoorde te weten dat hij te maken had met een autohandelaar die ieder risico dat hij zou kunnen worden aangesproken op grond van non-conformiteit, wilde uitsluiten. Dit roept een onderzoeksplicht voor de koper van een auto in het leven. U had bijvoorbeeld de auto kunnen laten keuren (aankoopkeuring). Als u aan die onderzoeksplicht niet heeft voldaan komt het gebrek mogelijk voor uw eigen rekening en risico en kunt u mogelijk geen beroep doen op de wettelijke garantie of non-conformiteit op uw auto.

Als er sprake is van een koopovereenkomst van een auto tussen bedrijven of particulieren kan van sommige wettelijke bepalingen wel in het nadeel van de koper worden afgeweken. Bovendien gelden sommige wettelijke bepalingen alleen voor een consumentenkoop.

De onderzoekplicht van de koper

Bij de beoordeling dat een auto (of andere zaak) op grond van artikel 7:17 lid 2 BW niet aan de overeenkomst beantwoordt indien zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten, geldt soms een onderzoeksplicht. De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen. Als er wel een reden is om te twijfelen aan de aanwezigheid van een bepaalde eigenschap, dan zal op de koper een onderzoeksplicht rusten. Voldoet de koper niet aan die onderzoeksplicht, dan komt hem geen beroep toe op non-conformiteit. Op grond van artikel 7:17 lid 5 BW is ook geen sprake van non-conformiteit indien de koper ten tijde van het sluiten van de koopovereenkomst met het gebrek bekend was dan wel redelijkerwijs bekend kon zijn.

Voorbeeld van een koper die niet heeft voldaan aan zijn onderzoeksplicht

Iemand koopt een Volkswagen GTI (een zeer populaire auto), van drie jaar oud voor een bedrag van € 8.400,=, terwijl deze auto nieuw bijna € 34.000,= kost. De verkoper heeft een beroep op de wettelijke garantie of non-conformiteit van de auto uitgesloten in de koopovereenkomst. De koper krijgt problemen met de auto. De omgekeerde bewijslast is van toepassing. De eerste reparaties heeft de verkoper nog deels vergoed, maar toen er een reparatie aan kwam van ruim € 1.600,= gaf de verkoper niet thuis. De koper liet de auto bij een andere garage repareren en vorderde deze kosten terug van de verkoper, maar zonder succes. Daarom startte de koper een procedure bij de kantonrechter.

De kantonrechter is van oordeel dat er in beginsel wel sprake is van non-conformiteit van de Volkswagen GTI, maar dat de vordering van de koper toch wordt afgewezen. Een Volkswagen GTI die nieuw bijna € 34.000,= kopen voor een prijs van € 8.400,=, terwijl de auto nog maar drie jaar oud is, had voor de koper reden moeten zijn om onderzoek te doen. Dat geldt helemaal nu de verkoper garantie in de koopovereenkomst had uitgesloten. De koper had de auto bijvoorbeeld kunnen laten keuren, maar dat heeft hij niet gedaan. Nu de koper niet aan zijn onderzoeksplicht heeft voldaan kan hij niet met succes een beroep doen op non-conformiteit. Daarom wijst de kantonrechter de vordering af.

Wettelijke garantie auto en omgekeerde bewijslast tijdens het eerste jaar na aflevering bij een consumentenkoop

Als uw auto binnen 1 jaar na aflevering kapot gaat, en er is sprake van een consumentenkoop, dan moet de verkoper de gebreken kosteloos voor u herstellen. U hoeft dus niet te bewijzen dat het niet uw schuld is. De wet helpt u al een handje en gaat er het eerste jaar vanuit dat het niet uw schuld is. Het wettelijk vermoeden bestaat dus dat uw auto al niet goed was toen u die kreeg geleverd. Als de verkoper zegt dat het wel uw schuld is dan moet hij dat in het eerste jaar na aflevering bewijzen. Hij moet aantonen dat de door u gekochte auto wel goed was toen u die kocht. Dit is wettelijke geregeld in artikel 7:18a lid 2 BW. Het artikel luidt als volgt: Bij een consumentenkoop wordt vermoed dat de zaak of de zaak met digitale elementen bij aflevering niet aan de overeenkomst beantwoordt, indien de afwijking van hetgeen is overeengekomen zich binnen één jaar na aflevering openbaart, tenzij de verkoper anders aantoont of de aard van de zaak of de aard van de afwijking zich daartegen verzet.

De verkoper in de gelegenheid stellen het gebrek te herstellen

De functie van een ingebrekestelling is dat de verkoper die toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de koopovereenkomst van de auto alsnog een termijn krijgt om deugdelijk te presteren, onder meer omdat dit voor de verkoper meestal minder kostbaar is dan wanneer u een andere partij opdracht geeft tot het herstellen van gebreken en/of het vervangen van onderdelen.

Bij een consumentenkoop is op grond van artikel 7:22 lid 2 BW een ontbinding van de koopovereenkomst of het verminderen van de prijs in evenredigheid met de mate van afwijking van het overeengekomene pas mogelijk wanneer de verkoper tekort is geschoten in zijn verplichtingen om gebreken te herstellen. Artikel 7:21 lid 3 BW bepaalt dat de verkoper verplicht is om binnen een redelijke termijn (doorgaans is een termijn van twee weken redelijk), zonder ernstige overlast voor de koper, het gebrek te herstellen. Het bieden van gelegenheid tot het herstellen van gebreken aan de auto is dus een vereiste om tot ontbinding van de koopovereenkomst te kunnen overgaan of de prijs te verminderen. Op deze regel zijn enkele uitzonderingen. Dat betekent dat het soms niet nodig is de verkoper in gebreke te stellen.

Auto door een derde laten herstellen als de verkoper weigert uw auto te repareren

Als er sprake is van non-conformiteit en u heeft de verkoper de gelegenheid gegeven de gebreken aan uw auto te herstellen maar dat wordt geweigerd of u krijgt geen reactie op uw verzoek tot herstel, dan kunt u er voor kiezen de auto door een andere partij te laten herstellen en de kosten daarvan te verhalen op de verkoper. Deze optie is er voor bedoeld als u graag de auto wilt houden dus niet kiest voor ontbinding van de koopovereenkomst. Indien een afgeleverde zaak (in dit artikel de auto) niet beantwoordt aan de overeenkomst kan de koper van de verkoper eerst vragen om herstel of vervanging van de auto. Dit is geregeld in artikel 7:21 lid 1 BW. Indien de verkoper van de auto niet binnen een redelijke termijn, nadat hij daartoe door de koper schriftelijk is aangemaand, aan zijn verplichting tot herstel van de afgeleverde zaak heeft voldaan, is de koper bevoegd het herstel van de zaak door een derde te doen plaatsvinden en de kosten daarvan op de koper te verhalen (artikel 7:21 lid 6 BW).

De koopovereenkomst ontbinden

Als een afgeleverde zaak, in dit artikel een auto, niet aan de overeenkomst beantwoordt, is de koper op grond van artikel 7:22 BW bevoegd om de overeenkomst te ontbinden, tenzij de afwijking van wat er is overeengekomen de ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt. Deze bevoegdheid ontstaat pas wanneer de verkoper is tekortgeschoten in haar verplichting tot herstel of vervanging van de auto binnen een redelijke termijn. Stel de verkoper dus eerst in de gelegenheid uw auto te herstellen. Wil de verkoper dat niet of is uw auto nog steeds niet in orde, dan kunt u de koopovereenkomst buitengerechtelijk ontbinden.

Door de ontbinding van de koopovereenkomst van de auto ontstaat op grond van artikel 6:271 BW voor partijen de verplichting tot ongedaanmaking van de reeds door hen ontvangen prestaties. Dit betekent dat de verkoper u de koopsom moet terugbetalen en dat u de auto moet terugleveren aan de verkoper. Als de verkoper niet meewerkt aan het ontbinden van de koopovereenkomst dan kunt u een procedure starten bij de rechter en een verklaring voor recht vragen dat u de koopovereenkomst terecht buitengerechtelijk heeft ontbonden.

Schadevergoeding eisen

Als u een beroep kunt doen op non-conformiteit van uw auto kunt u ook schade hebben geleden. Onderstaande schadeposten komen op grond van artikel 7:24 lid 1 BW onder andere voor vergoeding in aanmerking:

• Wegenbelasting
• Verzekeringspremies
• Schorsen auto
• Vervangend vervoer
• Stallingskosten
• Deskundigenonderzoek
• Openbaar vervoer